Muzeum Okręgowe w Suwałkach

 

MUZEUM OKRĘGOWE W SUWAŁKACH

Budynek muzeum, często nazywany Resursą, został zbudowany w latach 1912–1913 jako gmach funkcjonującego od 1900 roku Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w Suwałkach. Uchwała dotycząca budowy obiektu podjęta została w trakcie obrad walnego zgromadzenia towarzystwa 22 kwietnia 1912 roku. Trzy miesiące później, 20 lipca 1912 roku, odbyła się uroczystość położenia kamienia węgielnego. Jak pisano w „Tygodniku Suwalskim”, był to wówczas „pierwszy dom społeczny i widoma oznaka współdzielczości polskiej”. Prócz Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w budynku znalazły siedziby polskie organizacje oraz instytucje społeczne i kulturalne, m.in.: Czytelnia Naukowa, redakcja i administracja „Tygodnika Suwalskiego”, „Lutnia”, Towarzystwo Rolnicze Suwalskie oraz Resursa Obywatelska – od której później, przyjęła się popularna nazwa budynku.

Po wybuchu pierwszej wojny światowej i zajęciu Suwałk przez Niemców ulokowano w budynku szpital wojskowy. Polskie społeczeństwo przejęło go dopiero tuż przed odzyskaniem niepodległości w 1919 roku. 13 września 1919 roku w sali balowej resursy rada miejska Suwałk podejmowała uroczystym obiadem, goszczącego z dwudniową wizytą w Suwałkach, Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. W roku 1920 podczas okupacji Suwałk przez wojska litewskie swoją siedzibę miała w nim Rada Ludowa Okręgu Suwalskiego.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego budynek był siedzibą Banku Udziałowego. Podobnie jak było to przed pierwszą wojną światową wykorzystywany był również na cele społeczne, mieszcząc lokale działających w Suwałkach towarzystw i instytucji społecznych. Przez wiele lat swoje siedziby miały tu redakcje ukazujących się w Suwałkach czasopism, drukarnia Stanisława Milewskiego, a później Klotyldy Dargielowej. Piętro budynku zajmowała ciesząca się najwyższą renomą i słynąca z wytwornych rautów i bali restauracja.
W czasie drugiej wojny światowej władze niemieckie ulokowały w resursie Dom Niemiecki (Deutsches Haus), a w październiku 1944 roku, po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną, rozlokowała się tu wojskowa komendantura miasta. W 1945 roku budynek przejął Spółdzielczy Bank Udziałowy, dzierżawiąc część pomieszczeń dla Państwowej Szkoły Przysposobienia Spółdzielczego, a później – Państwowego Zbiorczego Internatu Szkół Zawodowych. W roku 1954 obiekt w całości przeznaczono na potrzeby internatu.
Jesienią 1956 roku, frontowa część parteru, z wejściem od ulicy Kościuszki, przeznaczona została na potrzeby tworzącego się społecznego muzeum, w 1958 roku przemianowanego decyzją Miejskiej Rady Narodowej na Muzeum Regionalne Ziemi Suwalskiej. W roku 1964 rozwijająca się placówka otrzymała dodatkowe dwie sale wystawowe. W 1975 roku, po utworzeniu województwa suwalskiego, muzeum podniesiono do rangi Muzeum Okręgowego. Dwa lata później, na jego potrzeby przejęty został cały budynek. W latach 1977–1994 swoją siedzibę miało tu również Biuro Wystaw Artystycznych.

 1 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

2 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

3 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

Wystawy stałe

 Alfred Wierusz-Kowalski 1849-1915

29 kwietnia 2013 r. w Muzeum Okręgowym w Suwałkach otwarto stałą galerię Alfreda Wierusza-Kowalskiego. Na trzech salach prezentowana jest twórczość i życie artysty. W pierwszym pomieszczeniu, do którego wchodzą zwiedzający, wita ich duże zdjęcie Wierusza-Kowalskiego siedzącego w swojej monachijskiej pracowni przed sztalugami. Jest to symboliczne wprowadzenie do atelier malarza. Zgromadzono w nim eksponaty, które mówią o nim i jego życiu. Znalazły się tam pośród sprzętów z monachijskiej pracowni malarza m.in.: Autoportret, portret Teofila, ojca malarza autorstwa Wacława Szymanowskiego, brata Jadwigi Wierusz-Kowalskiej, prace z najwcześniejszego okresu twórczości artysty, pejzaże z Suwalszczyzny. Uwagę zwraca Pokłon trzech króli Franciszka Żeniszka z dedykacją: „Mojemu przyjacielowi Alfredowi Wieruszowi-Kowalskiemu”. Gabloty z wybranymi archiwaliami, jak: zdjęcie, wizytówka, medal, dyplom itd. uzupełniają wiedzę o losach i osiągnięciach artysty. Inne informacje zilustrowane np.: szkicownikiem z 1871 roku, drzeworytami reprodukcyjnymi, pocztówkami przedstawiającymi obrazy Wierusza-Kowalskiego oraz zdjęciami rodzinnymi, widokami Suwałk, Warszawy, Monachium i innymi dostępne są najbardziej dociekliwym zwiedzającym w dwóch stanowiskach multimedialnych.

W drugiej Sali ekspozycji zgromadzono prace studyjne, szkice i rysunki Alfreda Wierusza-Kowalskiego. Na ekranie można obejrzeć i wysłuchać ekspertów wypowiadających się na temat twórczości malarza. Tłem dla tej części ekspozycji są widoki miast i miejsc, z którymi związany był artysta: Suwałki, Kalisz, Warszawa, Monachium, Mikorzyn.

Najważniejszą częścią wystawy jest prezentacja malarstwa. Zgromadzono je w trzeciej sali o interesującej, dynamicznej aranżacji wnętrza. Pokazane zostały najlepsze obrazy Alfreda Wierusza-Kowalskiego pochodzące ze zbiorów własnych, prywatnych i muzealnych (depozyty z Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi). Prezentowane prace pochodzą z różnych okresów twórczości i pokazują różne motywy charakterystyczne dla tematycznych zainteresowań artysty. W osobnej, przeszklonej dwustronnie gablocie prezentowany jest wachlarz z miniaturami malarzy monachijskich: Alfreda Wierusza-Kowalskiego, Wilhelma Dieza, Hugo Kauffmanna, Friedricha Kaulbacha, Franza Lenbacha i innych.

 4 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach 5 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

6 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

  • Najstarsze dzieje. Suwalszczyzna i Wschodnie Mazury od schyłku epoki lodowej do upadku Jaćwieży

  • Stała wystawa archeologiczna „Najstarsze dzieje. Suwalszczyzna i wschodnie Mazury od schyłku epoki lodowej do upadku Jaćwieży” została otwarta 20 grudnia 2013 r. Powstała w wyniku realizacji projektu nr LT-PL/116, finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Unii Europejskiej, Litwa Polska 2007-2013 Sąsiedzi w działaniu. Wkład własny do projektu zapewniło miasto Suwałki.

    Ekspozycja stanowi podróż przez kilkanaście tysięcy lat, które upłynęły od czasu, gdy lodową pustynię na naszych ziemiach zastąpiła tundra, nadająca się do zamieszkania przez zwierzęta i ludzi, poprzez pojawienie się niezwykle interesującej i bogatej kultury Bałtów Zachodnich w epoce żelaza, do schyłku wczesnego średniowiecza, gdy plemię Jaćwingów uległo brutalnemu podbojowi krzyżackiemu. W wędrówce przez dzieje towarzyszy widzom suwalski poszukiwacz przygód i badacz lokalnych dziejów, którego postać jest kompilacją sylwetek kilku dziewiętnastowiecznych starożytników oraz żyjących w dwudziestym stuleciu krajoznawców, archeologów i historyków. Jego ducha, a także pamiątki po nim można odnaleźć w kilku miejscach na wystawie.

    Nie sposób na stosunkowo niewielkiej przestrzeni zaprezentować w sposób pełny i wyczerpujący pradzieje i okres wczesnohistoryczny ziem północno-wschodniej Polski. Z konieczności autorzy wystawy musieli ograniczyć się do kilku najważniejszych okresów. Pierwszym z nich jest schyłek starszej i środkowa epoka kamienia. Środowisko naturalne było wówczas bardzo bogate, sprzyjało egzystencji wędrownych łowców, rybaków i zbieraczy. Dodatkowym magnesem, ściągającym ich na te tereny były złoża krzemienia doskonałej jakości, niezbędnego do produkcji narzędzi. Życie zgodne z naturą było na tyle komfortowe i bogate, że nie śpieszono się w następnych tysiącleciach do przyjęcia rolniczego trybu życia. Na wystawie można podziwiać naturalnej wielkości rekonstrukcję szałasu sprzed 10,5 tysiąca lat, wraz z wyposażeniem odkrytym w jego pozostałościach, w Miłukach koło Ełku.

    Następny niezwykle ważny epizod dziejowy miał miejsce w połowie pierwszego tysiąclecia przed naszą erą. Pojawili się tu wówczas Bałtowie Zachodni, a wraz z nimi imponujące budowle obronne na szczytach niedostępnych wzgórz oraz na rusztach drewnianych ulokowanych na płyciznach jeziornych. Zabytki z osiedla nawodnego, wydobyte z jeziora Dgał Wielki niedaleko Giżycka, a także model samego osiedla ilustrują ten ciekawy okres na wystawie.

    Dochodzimy wreszcie do okresu bodaj najważniejszego w dziejach Suwalszczyzny i przyległej części Mazur, pierwszych pięciu stuleci naszej ery, gdy rozkwitła bogata i interesująca kultura Bałtów Zachodnich. Rozległe kontakty handlowe i możliwość zapoznania się z osiągnięciami prowincji rzymskich, sąsiednich plemion germańskich i ludów wschodnich stały się potężnym impulsem do rozwoju. Najważniejszym przedmiotem wymiany handlowej był wówczas bursztyn. Najcenniejsze eksponaty na wystawie ilustrujące ten okres pochodzą z cmentarzyska kurhanowego w Szwajcarii, na przedmieściach Suwałk.

    Kolejnym ważnym epizodem dziejów było wykrystalizowanie się na tym terenie plemienia Jaćwingów we wczesnym średniowieczu, z typowym dla okresu feudalnego systemem grodów obronnych, otoczonych osadami i polami. Najbardziej imponujący zespół osadniczo-obronny odkryto w Szurpiłach. Z niego pochodzi trzon kolekcji zabytków jaćwieskich, prezentowanych na wystawie. Był to jednak okres tragiczny dla bałtyjskich mieszkańców tych ziem. Cztery stulecia wypraw wojennych i następujących po nich ekspedycji odwetowych zakończyła regularna inwazja krzyżacka, która położyła kres niezależnemu bytowi plemion jaćwieskich.

    Wystawa została zrealizowana w sposób nowoczesny i atrakcyjny, ze znakomitą scenografią, interesującymi planszami tekstowo-graficznymi (teksty w języku polskim i angielskim), wieloma rekonstrukcjami oraz efektami dźwiękowymi i stanowiskami multimedialnymi. Najważniejszą rolę spełniają jednak same eksponaty, wyjątkowe i niepowtarzalne, które ogromnie rzadko prezentowane są w innych muzeach poza Suwałkami.

    Zapraszamy do podróży przez stulecia i tysiąclecia. Dzięki dofinansowaniu Unii Europejskiej wstęp na wystawę jest bezpłatny.

    7 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

    Na dziejowym trakcie

    Setki dokumentów, fotografii, najzwyklejszych drobiazgów i cennych artefaktów. Każdy z nich ma swoją historię, która teraz możemy odkryć i opowiedzieć. Historia może być pasjonująca, to dla nas oczywiste. Idąc naszym śladem, teraz Wy przekonajcie się o tym sami i poznajcie ludzi i Suwałki sprzed lat.

    Wystawa „Na dziejowym trakcie” stanowi opowieść o dziejach regionu, miasta oraz związanych z ich historią wydarzeń i ludzi. Ma charakter wielowątkowy i ukazuje różne aspekty dziejów regionu: wielowyznaniowość  i wielokulturowość mieszkańców, ich aktywność na polu społecznym, gospodarczym, kulturalnym, oświatowym, życie codzienne, działalność niepodległościową oraz obecność wojska w życiu miasta.

    Wystawa rozpoczyna się od ukazania procesu kolonizacji puszcz pojaćwieskich i działalności kamedułów wigierskich, której zwieńczeniem była lokacja Suwałk jako miasta. W dalszej części przedstawiony został „złoty wiek Suwałk” – ich gwałtowny rozwój w wieku XIX, związany z lokalizacją tu siedziby władz wojewódzkich, a także wysiłki mieszkańców mające na celu odzyskanie niepodległości (powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, konspiracje uczniowskie, działalność społeczna i narodowa zapoczątkowana u schyłku XIX wieku). Następnie ukazano wydarzenia związane z I wojną światową oraz konfliktem polsko-litewskim o przynależność Suwalszczyzny(listopad 1918, powstanie sejneńskie, rok 1920). W kolejnej części przedstawione zostały lata między wojenne. W szczególny sposób podkreślona została rola miasta jako garnizonu wojskowego.

    W części poświęconej okresowi wojny i okupacji ukazana została działalność konspiracji, terror okupantów (wysiedlenie Żydów, aresztowania i egzekucje, obóz jeńców sowieckich w Krzywólce), „wyzwolenie” miasta w październiku 1944 roku, represje sowieckie skierowane przeciwko członkom AK (m.in. obława augustowska) oraz działalność „Żołnierzy Wyklętych”. W części końcowej zasygnalizowane zostały powojenne dzieje Suwałk do przemian 1989 roku.

    Wystawa ma charakter interdyscyplinarny. Obok oryginalnych eksponatów, fotografii(traktowanych jako swego rodzaju zapis przeszłości i stanowiących główne tło ekspozycji), map (ukazujących m.in. zmiany administracyjne) i planów (ilustrujących przemiany układu zabudowy) oraz dokumentów (druki, prasa, afisze, ulotki, dokumenty osobiste), w ekspozycji wykorzystano nagrania dźwiękowe, archiwalne nagrania filmowe, rekwizyty oraz aranżacje scenograficzne. Część ekspozycyjna wzbogacona została o multimedia.

    Narracja wystawy pokazuje historie z perspektywy miejsc i zdarzeń związanych z losem konkretnych i reprezentatywnych dla danego okresu mieszkańców Suwałk i regionu. Historia nie jest zbiorem dat, obiektywnych faktów, ale dynamicznym procesem, jaki odciska się w losach ludzkich. Dzięki takiej perspektywie uzyskano możliwość pokazania panoramy ludzkich typów – bohaterów, mieszkańców miasta, dzięki czemu widz oglądając wystawę z perspektywy indywidualnej – podglądania życia, może przez moment utożsamić się z bohaterami opowieści, skonfrontować ich historię z własnym losem, z przeszłością własnego miasta. W ten sposób oglądamy historię w „ludzkiej skali”.

     9 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach 10 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

    Zwiedzanie

    REGULAMIN ZWIEDZANIA MUZEUM OKRĘGOWEGO W SUWAŁKACH

    Informacje ogólne.

  • Godziny otwarcia muzeum:
    • wtorek – piątek   –  godz. 8.00 – 16.00
      pierwsze wejście:  godz. 8.15
      ostatnie wejście :    godz. 15.15
    • sobota- niedziela – godz. 9.00 – 17.00
      pierwsze wejście:  godz. 9.15
      ostatnie wejście :    godz. 16.15
    • poniedziałek – nieczynne

    W okresie od 1 lipca do 31 sierpnia:

    • wtorek – niedziela – godz. 9.00 – 17.00
      pierwsze wejście:    godz. 9.15
      ostatnie wejście :      godz. 16.15
    • poniedziałek – nieczynne
  • Każdy zwiedzający z chwilą zakupu biletu, nie później jednak niż z chwilą wstępu na ekspozycję muzeum wyraża zgodę na postanowienia niniejszego regulaminu i zobowiązuje się do jego przestrzegania.

  • Organizacja zwiedzania wystaw.

    Zasady organizacyjne zwiedzania grupowego wystaw stałych w salach ekspozycyjnych na parterze budynku: „Najstarsze dzieje. Suwalszczyzna i Wschodnie Mazury od schyłku epoki lodowej do upadku Jaćwieży” (sale II – IV) i „Na dziejowym trakcie” (sale V – VI).

    Ze względu na charakter aranżacji wystaw i przepisy bezpieczeństwa pożarowego liczba zwiedzających w danym momencie jedną wystawę może wynosić max. 20 osób, a na obu wystawach łącznie 40 osób. Ostatni zwiedzający będą wpuszczani na ekspozycje najpóźniej na 45 minut przed zamknięciem muzeum.

  • Zwiedzanie wystaw stałych odbywa się w towarzystwie przewodnika muzealnego i rozpoczyna się w sali nr I – „Pokój pytań”. Dalej ciąg zwiedzania jest jednokierunkowy i prowadzi przez sale ekspozycyjne mieszczące wystawę archeologiczną (sale II – IV) i następnie wystawę historyczną (sale V – VI).

  • W czasie zwiedzania w salach wystawowych II – IV może przebywać jedna grupa zwiedzających licząca do 20 osób. Następna grupa może rozpocząć zwiedzanie w momencie, gdy poprzednia grupa znajduje się w sali IV, czyli kończy zwiedzanie wystawy archeologicznej i rozpoczyna zwiedzanie wystawy historycznej w salach V – VI. O rozpoczęciu zwiedzania informuje dyżurujący portier.

  • W przypadku dużej frekwencji w ciągu jednego dnia przewidziane są półgodzinne przerwy techniczne, o czym kolejni zwiedzający będą uprzedzani.

  • Zasady organizacyjne zwiedzania wystawy stałej „Alfred Wierusz-Kowalski 1849-1915” i wystaw czasowych w salach ekspozycyjnych na I piętrze budynku.

  • Zwiedzanie wystawy stałej i wystaw czasowych odbywa się w towarzystwie przewodnika muzealnego.

  • Łączna liczba osób przebywających jednorazowo w salach wystawowych I piętra może wynosić max. 100 osób.

  • Postanowienia porządkowe.

    1. Zwiedzanie wystaw przez dzieci i młodzież odbywa się w towarzystwie rodziców lub opiekunów.

    2. Sale ekspozycyjne są monitorowane przez system kamer telewizyjnych.

    3. W razie nagłych zdarzeń zwiedzający mają obowiązek podporządkować się poleceniom przewodnika muzealnego.

    4. Budynek i sale ekspozycyjne są w pełni dostępne dla osób niepełnosprawnych na wózkach.

    5. Obowiązuje zakaz wstępu dla osób znajdujących się pod wpływem alkoholu lub środków odurzających.

    6. Przed rozpoczęciem zwiedzania zwiedzający mają obowiązek zostawić okrycia wierzchnie, plecaki i większe torby w szatni mieszczącej się w holu głównym na parterze budynku.

    7. Obowiązuje zakaz wnoszenia na wystawy lodów, alkoholu i niebezpiecznych przedmiotów.

    8. Fotografowanie na wystawach dopuszczone jest jedynie na podstawie pisemnej zgody dyrektora muzeum. Zabrania się fotografowania z użyciem lamp błyskowych.

    Bilety wstępu.

    Bilet normalny – 5 zł

    Bilet ulgowy   – 3 zł (dzieci i młodzież w wieku szkolnym, studenci, doktoranci, nauczyciele, emeryci, renciści, osoby niepełnosprawne wraz z opiekunami, kombatanci, żołnierze w służbie czynnej)

    Bilet rodzinny – 10 zł (2 osoby dorosłe + 1-5 dzieci)

    Zapłata za wstęp gotówką w kasie muzeum lub przelewem na konto bankowe.

    Bilety bezpłatne przysługują po okazaniu stosownych dokumentów:

    • osobom fizycznym odznaczonym Orderem Orła białego, Orderem Wojennym Virtuti Militari, Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”;

    • pracownikom muzeów wpisanych do Państwowego Rejestru Muzeów;

    • członkom Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM);

    • członkom Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS);

    • posiadaczom Karty Polaka;

    • dzieciom do lat 7;

    • nauczycielom sprawującym opiekę nad grupą szkolną, po jednej osobie opieki na każdych 10 uczniów.

    Zwiedzanie ekspozycji stałej w niedziele jest bezpłatne.

    Rezerwacja zwiedzania.

    • Zorganizowane grupy prosimy o wcześniejsze telefoniczne zgłoszenia
      w Dziale Upowszechniania i Promocji – Przewodnicy – tel. 87 566-57-50, w. 4 .
    • W wypadku rezygnacji ze zgłoszonego zwiedzania prosimy
      o telefoniczne powiadomienie – tel. 87-566-57-50 – centr. lub 87 566-57-50, w. 4.



    Dodatkowe informacje można uzyskać w Dziale Upowszechniania i Promocji – Przewodnicy – tel. 87 566-57-50, w. 4.

    MUZEUM IM. MARII KONOPNICKIEJ W SUWAŁKACH

    Wystawa stała

    Maria Konopnicka 1842-1910. Za zamkniętymi drzwiami czasu.

     

    Wystawa prezentowana jest w domu, w którym 23 maja 1842 roku urodziła się znana i ceniona poetka, Maria Stanisława Konopnicka z Wasiłowskich. Ekspozycja została podzielona na tematyczne segmenty, które mają za zadanie przedstawić najciekawsze wątki biograficzne poetki oraz najważniejsze zagadnienia literackie jakie podejmowała w swojej twórczości. Bogaty materiał ikonograficzny (fotografie, dokumenty, obrazy itp.) uzupełniają cytaty pochodzące z utworów pisarki i jej licznie prowadzonej korespondencji oraz wypowiedzi związanych z nią ludzi.

    Sala poświecona XIX-wiecznym Suwałkom i okresowi jaki spędziła w nich Maria Konopnicka.
    Rodzice przenieśli się z Warszawy do Suwałk w roku 1841. Józef Wasiłowski pełnił funkcję obrońcy w Prokuratorii Generalnej i patrona trybunału cywilnego. Zamieszkali w domu rejenta Jana Zapiórkiewicza, położonym przy ul. Petersburskiej 67.
    Litografie Suwałk wykonane przez Antoniego Misierowicza (fragment ulicy Petersburskiej, obecnie T. Kościuszki).

    W gablocie Tygodnik Ilustrowany, na pierwszej stronie przedruk obrazu Alfreda Wierusza Kowalskiego oraz fragment prozy Marii Konopnickiej, cenionych i znanych Suwalczan.
    Rzeźba św. Nepomucena patrona rzek, jezior. Kserokopia Aktu Chrztu Marii Konopnickiej, oryginał przechowywany jest w Archiwum Państwowym w Suwałkach.
    W tle kościół św. Aleksandra, w którym odbył się chrzest pisarki 23.IX.1842 roku.
    Portrety Julii,Jana i Józefa Wietckich przyjaciół rodziny, autorstwa Władysława Bakałowicza.
    W roku 1849 rodzina Wasiłowskich wyjechała do Kalisza, ojciec otrzymał nową propozycję pracy. Wkrótce zmarła matka poetki. Dalsze lata dzieciństwa Marii Konopnickiej upłynęły w atmosferze smutku i mistycyzmu religijnego. Wychowaniem i edukacją dzieci zajął się ojciec, któremu Konopnicka zawdzięczała rozbudzenie uczuć patriotycznych i wielką wrażliwość na poezję, szczególnie romantyczną. W gablocie prace krytycznoliterackie Marii Konopnickiej.
    Świat pierwszych dziecięcych zabaw, doświadczeń i przeżyć do których wraca się pamięcią. Maria Konopnicka jako autorka dla dzieci zadebiutowała w 1884 roku; w zbiorku Światełko zamieściła powiastkę Jak się dzieci w Bronowie z Rozalią bawiły, odwołując się do obserwacji dzieci i własnych wspomnień z pobytu w Bronowie i Gusinie. Opublikowała następnie wiele zbiorków dla najmłodszych czytelników, m.in.: Książeczka dla Tadzia i Zosi, Poezja dla najmłodszych, O Janku Wędrowniczku, Na jagody. Baśń O krasnoludkach i o sierotce Marysi wydana została w 1869 roku z 12 kolorowymi rycinami.
    W latach 1855–1856 Maria pobierała naukę na pensji sióstr Sakramentek w Warszawie, gdzie zaprzyjaźniła się z Elizą Pawłowską, późniejszą Orzeszkową. Znajomość po wielu latach przerodziła się w wielką przyjaźń. Na pensji poza obowiązkowymi przedmiotami, młode dziewczęta wprowadzano w świat sztuki, muzyki, teatru. W tle Warszawa dziewiętnastowieczna, pastelowy portret Elizy Orzeszkowej namalowany przez Kazimierza,Mordasewicza.
    W roku 1862 wyszła za mąż za Jana Jarosława Konopnickiego, znacznie od siebie starszego i zamieszkała z nim w Bronowie, w majątku dzierżawionym u rodziny Jarosława. Groźba aresztowania męża za kontakty z powstańcami spowodowała wyjazd Konopnickich do Wiednia. Po amnestii wrócili do kraju w 1865 roku i osiedli na powrót w Bronowie. Po sprzedaży majątku przenieśli się do Gusina. Urodziła ośmioro dzieci (dwoje zmarło w okresie niemowlęcym): Tadeusza (1863–1891), Stanisława (1865–1929), Zofię (1866–1956), Jana (1869–1930),Helenę(1870–ok.1903),Laurę(1872–1935).
    W dorobku poetyckim Konopnickiej liryki ludowe są cenne i najbardziej oryginalne. To utwory bogate w motywy zaczerpnięte z codziennego rytmu życia polskiej wsi. Poetka poruszała najbardziej bolesne i najtrudniejsze sprawy swoich czasów, głosiła miłość do ludu.. Cykle liryk ludowych z lat 1883–1886: Wieczorne pieśni, Na fujarce, Z łąk i pól, Łzy i pieśni, Piosenki i pieśni, Na palcie, Po rosie, Z chaty, Pieśń bez echa, Z pola i z lasu.
    Przełomowym momentem, który zaważył na dalszych losach Marii Konopnickiej, było opublikowanie w 29 numerze Tygodnika Ilustrowanego 1876 roku wiersza Przygrywka. Utwór spotkał się z bardzo przychylną recenzją Henryka Sienkiewicza. Opinia znanego w środowisku warszawskim pisarza utorowała Konopnickiej drogę do dalszej pracy literackiej, jakiej się podjęła.

    W 1877 roku Konopnicka, rozczarowana życiem małżeńskimi, postanowiła przenieść się do Warszawa zmienić styl życia i oddać się pracy literackiej. Od tego czasu żyła w nieoficjalnej separacji z mężem, biorąc na siebie trud wychowania dzieci. Po nagłej śmierci ojca, który przyszedł jej z pomocą, musiała liczyć na własne siły. Pierwszy okres twórczości poetyckiej Konopnickiej, to wiersze pełne smutku i rozczarowania, zwątpienia i gorączkowego poszukiwania sensu życia i historii. Poetka angażowała się w najtrudniejsze i najbardziej bolesne sprawy swoich czasów. Dramat wewnętrznego rozdarcia społeczeństwa, sprawa niewoli narodu oraz wybór między godnością a kompromisem, między możliwym w ówczesnych warunkach oporem a rezygnacja z wszelkiego działania, to częste tematy pojawiające się w twórczości Konopnickiej.

    Dodatkowym źródłem utrzymania rodziny Marii Konopnickiej, były liczne tłumaczenia przez poetkę literatury europejskiej min. J. Vrachlickiego, Edmunda de Amicisa, Jobsiada, V. Hugo.
    W roku 1884 Marii Konopnickiej zaproponowano pracę redaktora w dziale literackim pismo ilustrowanego dla kobiet Świt, poetka owa propozycje przyjęła. Tygodnik składał się z dwóch części: pierwsza poświecona literaturze, nauce i sztuce a druga nowościom z gospodarstwa domowego oraz modom prosto z Paryża. Konopnicka zamierzała stworzyć pismo wyrażające demokratyczne spostrzeżenia na sprawy społeczne. Niestety nie udało jej się zapewnić takiej linii programowej jakiej od niej oczekiwał wydawca. W 1886 roku zrezygnowała z pracy redaktora.
    Doświadczenia wówczas nabyte, reporterskie penetracje środowisk społecznych, uprawiania różnych form dziennikarskich, kontakty z wieloma pisarzami i pracownikami naukowymi wywarły wpływ na podejmowaną przez nią problematykę literacką.
    Twórczość Marii Konopnickiej doskonale informuje o ówczesnej sytuacji najuboższych. W swych utworach pokazała powszedni dzień zwykłych ludzi, ukazywała tragizm ludzi: bezdomność, nędzę i krzywdę moralną.
    13 lutego 1890 roku Maria Konopnicka ze względów rodzinnych opuściła Warszawę. Przez Węgry, Semmering, Grazu, wyjechała do Admontu w Austrii, gdzie spotkała się z Maria Dulębianką, wierną towarzyszką kolejnych wędrówek. Odtąd aż do śmierci z krótkimi przerwami przebywała za granicą: Monachium, Zurych, Wiedeń, Mediolan, Włochy, Francja, Czechy…
    Niemniej odwiedzała kraj, utrzymywała z nim ścisły i bliski kontakt poprzez współpracę literacką i publicystyczną z wydawnictwami oraz rozległą korespondencją. Lata tułacze to okres rozwoju twórczości. Ważniejsze osiągnięcia poetyckie tego okresu to min., Linie i dźwięki, Drobiazgi z podróżnej teki, Ludziom i chwilom, Głos ciszy, Italia.
    W latach 1902/1903 obchodzono w Krakowie i we Lwowie uroczystości z okazji 25 – lecia pracy literackiej Marii Konopnickiej. Poetka w darze narodowym otrzymała dworek w Żarnowcu (w tle ilustracja dworku). Maria Konopnicka zmarła 8 października 1910 roku, pochowana została na cmentarzu Łyczakowskim w Lwowie.

    Na sali prezentowane są liczne adresy hołdownicze nadesłane do pisarki od różnych środowisk i grup społecznych, stowarzyszeń, uczelni i instytucji z trzech zaborów okazji obchodzonego jubileuszu.

    Najdonioślejszym wyrazem uczuć patriotycznych autorki Imaginy jest Rota, pieśń o wierności ziemi i mowie. Utwór ten wywarł olbrzymi wpływ na świadomość narodową Polaków na przestrzeni dziesiątków lat. Rota opublikowana została w 1908 roku w „Przodownicy”. Pierwsze publiczne odśpiewanie pieśni z muzyką Feliksa Nowowiejskiego nastąpiło 15 lipca 1910 roku podczas odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie.

     11 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach 12 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

    WYSTAWA CZASOWA

    Suwalczanki. Historie opowiedziane szeptem zachwytu

    Wystawa poświęcona kobietom najbardziej oddanych miastu, nieznanych i zapomnianych opiekunek domowego ogniska, nauczycielek, kobiet pracujących, zaangażowanych w działalność społeczną i kulturalną, gospodyń, służących… Pamięć o nich pozostała często tylko na starej, naznaczonej czasem fotografii. Damy z wyższych sfer, zachwycające urodą, stylem, głębokim, nieodgadnionym spojrzeniem. Uśmiechnięte uczennice. I te zwyczajne, w skromnej sukience, z chustką na głowie. Suwalczanki, które współtworzyły dzieje miasta. To o nich historia opowiedziana szeptem zachwytu.

     

    13 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach 14 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

     

     

    Dodatkowo w Ogrodzie Muzeum im. Marii Konopnickiej udostępniony jest do zwiedzania Zaułek Krasnoludków z atrakcjami dla dzieci (m.in. rebusy, gry).

    Godziny otwarcia i ceny biletów wstępu do Muzeum

    – wtorek – piątek 8.00-16.00
    – soboty i niedziele 9.00-17.00
    – poniedziałki – nieczynne

    Ceny biletów:
    – Normalny – 5 zł
    – Ulgowy – 3 zł
    – Bilet rodzinny – 10 zł

    Godziny otwarcia i ceny biletów wstępu do Zaułka Krasnoludków

    Zwiedzanie indywidualne
    wtorek-piątek 8.30-15.30
    (ostatnie wejście godzina 14.30)
    sobota-niedziela 9.30-16.30
    (ostatnie wejście godzina 15.30)
    bilety: dorośli 4 zł, dzieci 3 zł

    Zajęcia z animatorem
    (po wcześniejszym uzgodnieniu)
    wtorek – piątek 8.30 i 14.00
    sobota – niedziela 9.30
    bilety: dorośli 10 zł, dzieci 8 zł
    grupy powyżej 15 osób – 8 i 5 zł

    Wstęp do Zaułka uzależniony jest od warunków pogodowych.

    CENTRUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ & GALERIA ANDRZEJA STRUMIŁŁY

    W SUWAŁKACH

    Rys historyczny:

    Centrum zostało otwarte w grudniu 2008 roku jako nowy oddział Muzeum Okręgowego w Suwałkach. Galeria mieści się w zabytkowej kamienicy przy ulicy Kościuszki 45 w Suwałkach, zajmuje parter budynku i dysponuje przestrzenią wystawienniczą ok. 200 mkw. Poza wystawiennictwem Galeria prowadzi również edukację kulturalną, organizuje spotkania autorskie z artystą Andrzejem Strumiłło, plastyczne warsztaty twórcze, pokazy multimedialne i projekcje filmowe. Od 2009 roku nasz oddział uczestniczy w ogólnopolskiej imprezie Noc Muzeów.

    Utworzenie nowego oddziału Muzeum Okręgowego w Suwałkach – Centrum Sztuki Współczesnej – Galerii Andrzeja Strumiłły odbyło się dzięki dofinansowaniu MKiDN w ramach programu „Rozwój infrastruktury kultury i szkolnictwa artystycznego” (projekt: „Poprawa bazy lokalowej – Centrum Sztuki Współczesnej – Galeria Andrzeja Strumiłły”) oraz dotacji Urzędu Miejskiego w Suwałkach. W latach 2009 – 2010 udało się pozyskać dodatkowe środki z MKiDN na digitalizację zbiorów Andrzeja Strumiłły oraz realizację strony internetowej oddziału, zakup wyposażenia i sprzętu multimedialnego potrzebnego do realizacji wystaw (projekty: „E – Galeria. Digitalizacja i udostępnienie zbiorów” oraz „Zakup sprzętu do wyposażenia Muzeum Okręgowego w Suwałkach”).

    W pierwszych latach swojej działalności galeria szeroko prezentowała twórczość i zbiory autorskie Andrzeja Strumiłły (ponad 300 prac) z zakresu malarstwa, rzeźby, rysunku, gwaszu, fotografii i ilustracji książkowej, z różnych okresów twórczości artysty. Na ekspozycje składały się wielkoformatowe cykle malarskie: Okna (1984), EXIT (1983 – 1984), Psalmy (1988), Apokalipsa (1993), Cykl Wileński (2009), Głowa (2013) i Lot (2013), jak również cykle fotograficzne: Indie (1959, 1970 i 1972), Japonia (1978), Ulica Kościuszki 7 (1980), Nowy Jork (1982 – 1984), Medytacje w Synagodze Sejneńskiej (1988) czy Autoportret – fotografie z życia. Prezentowaliśmy również cykle ilustracji książkowych artysty oraz wybrane pozycje wydawnicze, a także inne prace z zakresu malarstwa, rysunku, gwaszu i rzeźby w kamieniu. Odrębną ekspozycję stanowił Gabinet Azjatycki, w którym eksponowane były ilustracje, drzeworyty, druki, ceramika, przedmioty kultu i przedmioty codziennego użytku pochodzące z Dalekiego i Środkowego Wschodu (Chiny, Mongolia, Tybet, Nepal, Indie, Japonia), które artysta przywiózł z licznych podróży po świecie. W galerii odbyło się również wiele spotkań autorskich, pokazów i warsztatów twórczych prowadzonych przez Andrzeja Strumiłłę z grupami młodzieży i innymi grupami zorganizowanymi z kraju oraz z Litwy, Białorusi i Ukrainy.

    Działalność galerii to również szereg wystaw indywidualnych i zbiorowych zaproszonych przez nas artystów. W okresie 5 lat działalności zorganizowaliśmy 30 ekspozycji ponad 100 twórców z Polski i zagranicy (Litwa, Białoruś, Ukraina, Niemcy, Francja, USA). Program wystawienniczy jest różnorodny zarówno pod względem technik uprawianych przez artystów (rysunek, grafika warsztatowa, malarstwo, fotografia, rzeźba, instalacje foto i video, film), jak również pod względem „artystycznego stażu”, prezentujemy zarówno artystów znanych, z dużym dorobkiem twórczym, z Polski czy zagranicy, jak również ludzi młodych, twórców lokalnych, rozpoczynających dopiero swoją drogę. Nasze ekspozycje prezentują zarówno techniki tradycyjne, współcześnie często odchodzące już w zapomnienie jak i działania z zakresu nowych mediów.

    Obok wystaw galeria realizuje także inne imprezy i projekty twórcze. W latach 2010 i 2012 zorganizowaliśmy dwa Międzynarodowe Plenery Rzeźbiarskie „Teatr” pod kuratelą artystyczną Andrzeja Strumiłły, w których uczestniczyli rzeźbiarze z Polski, Litwy i Białorusi. W efekcie obydwu plenerów powstało 16 dużych rzeźb w granicie (13 spośród nich zdobi obecnie park przy siedzibie Suwalskiego Ośrodka Kultury i Aquaparku w Suwałkach).

    Centrum Sztuki Współczesnej – Galeria Andrzeja Strumiłły jest laureatem wyróżnienia w edycji konkursu „Podlaska Marka Roku 2008″ w kategorii Miejsce.

    15 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach16 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach17 - Muzeum Okręgowe w Suwałkach

    Zabawy ze sztuką

    2-godzinny warsztat plastyczny w nawiązaniu do aktualnej wystawy czasowej – przeznaczony dla zorganizowanych grup dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym; spotkanie ma na celu przybliżenie dzieciom podstawowych zagadnień współczesnej sztuki, mediów i technologii komunikacji poprzez zabawę i różnego rodzaju zajęcia warsztatowe. Realizujemy również warsztaty okolicznościowe (Święta Wielkanocne, Święta Bożego Narodzenia, Dzień Matki itp.)

    Szczegółowe informacje i zapisy – osobiście lub telefonicznie (od wtorku do niedzieli) 87 565 11 32, koszt zajęć 3 zł./1 os.

     

    Godziny otwarcia

    wtorek – niedziela
    godz. 9.00 – 17.00

    Grupy zorganizowane prosimy o wcześniejsze zgłoszenia tel. 87-565-11-32

    Ceny biletów

    Normalny – 5 zł
    Ulgowy – 3 zł

    Rodzinny (do 5 osób) – 10 zł

    Opublikowano:

    Autor:


    Oceń artykuł: