Krzysztof Rogowski

Ząb to wieś z trzystuletnią historią, której mieszkańcy pozostali wierni tradycjom rolniczym i pasterskim swoich przodków do dziś. Oprócz rolniczego charakteru i historii, posiada znamienite walory turystyczne: piękne widoki na całą panoramę Tatr, pasmo Babiej Góry i Gorce oraz wyciągi narciarskie. Ząb, obok Bukowiny oraz Gliczarowa Górnego, jest najwyżej położoną miejscowością w Polsce: jej grunty leżą na wysokości 910-1013 m. n.p.m.

„Zakątek Pana Boga” – tak o swoim mieście mówią mieszkańcy Kudowy-Zdrój – jednego z najstarszych uzdrowisk w Polsce i Europie. Zlokalizowane u wrót Parku Narodowego Gór Stołowych, miasteczko już w XV w. było znane z wód, które były stosowane w celach leczniczych, a w XIX w. zostało pierwszym uzdrowiskiem kardiologicznym w Niemczech. Dziś, miasto o klimacie podgórskim, leczenie opiera na wodach mineralnych, które służą do kuracji pitnej i kąpielowej.

Gliczarów Górny na pierwszy rzut oka jest zwykłą, nie różniącą się od innych, podhalańską wsią. Jest jednak coś, co sprawia, iż Ci, którzy zatrzymali się w tym miejscu z chęcią wracają kilkakrotnie. Gliczarów Górny jest jedną z najwyżej położonych wsi w Polsce, co przekłada się na przepiękne widoki na rozpościerające się po sam horyzont Karpaty z górującymi Tatrami na pierwszym planie. Dzięki położeniu na uboczu (przez wieś nie przebiegają główne drogi) oraz pięknym widokom, wielu turystów widzi w tej małej wsi idealne miejsce na błogi, spokojny wypoczynek.

Władysławowo to jeden z bardziej znanych nadmorskich kurortów. Wyjątkowe położenie – przy wjeździe na półwysep Helski, z dostępem zarówno do Morza Bałtyckiego jak i Zatoki Puckiej sprawia, że Władysławowo jest chętnie odwiedzanym miastem wypoczynkowym.

Miasto, które swoją nazwę otrzymało na cześć Władysława IV, przez większą część XX w. pełniło funkcję miasta portowego, dopiero pod koniec ubiegłego stulecia nabrało funkcji wypoczynkowej. Dziś, dzięki położeniu nad otwartym morzem i bliskości Nadmorskiego Parku Krajobrazowego jest jednym z najpopularniejszych miejsc nadmorskiego wypoczynku.

Mrągowo (dawny Ządzbork) jest miastem powiatowym położonym malowniczo na niewielkim wzgórzu między jeziorami Czos od wschodu, Juno od północy i Czarnym od północnego-wschodu. Samo ukształtowanie powierzchni jest niezmiernie urozmaicone. Rzeźbę terenu pozostawił skandynawski lodowiec, który topniejąc utworzył liczne rynny oraz ciągi morenowych wzgórz – jest to pejzaż charakterystyczny dla całych Mazur. Z okolicznych wzgórz są piękne widoki na miasto, szczególnie ze wzgórza przeciwnego brzegu jeziora Czos. 

Krynica Zdrój (Krynica Górska) położona jest w Beskidzie Sądeckim  w dolinie potoku Kryniczanka u podnóża Góry Parkowej, Krzyżowej i Jasiennika. Miasto jest ośrodkiem lecznictwa uzdrowiskowego i sanatoryjnego. Znajdują się tu liczne sanatoria i szpitale uzdrowiskowe, a także odwierty, pijalnie i rozlewnie wód mineralnych. 

Jeszcze do niedawna Szczyrk znany był jedynie amatorom białego szaleństwa i zapaleńcom górskich wędrówek z przestarzałej, nie rozwijającej się infrastruktury i brakiem urozmaicających sezon wydarzeń. Na szczęście ostatnie lata przyniosły wiele zmian, a Szczyrk obok Zakopanego czy Krynicy ponownie wymieniany jest jako najważniejsze miasto turystyki aktywnej.

Mimo iż historia Pobierowa sięga swoją historią do XIV wieku, to dopiero na początku ubiegłego stulecia ta nadmorska miejscowość nabrała charakteru wypoczynkowego. Dzięki swojej pięknej, piaszczystej plaży oraz polityce niemieckich właścicieli, w okresie międzywojennym zbudowano ok. 1000 domków wczasowych. Dziś Pobierowo dzięki mocno rozwiniętej bazie noclegowej i gastronomicznej przyciąga corocznie kilkanaście tysięcy wczasowiczów.

Szczawnica to kolejne miasto w Polsce, które rolę uzdrowiska w znakomity sposób łączy z rolą bazy dla turystyki aktywnej. Przepięknie ulokowana pomiędzy Pieninami a Beskidem Sądeckim, dwie trzecie terenów miasta zajmują lasy, które w duży sposób wpływają na mikroklimat. Swoje powstanie Szczawnica zawdzięcza węgierskiej rodzinie Szaleyów, która w XIX wieku założyła uzdrowisko, które według ich ambicji miało dorównywać najbardziej znanym europejskim kurortom. Aktywność Szaleyów miała ogromny wpływ na region – za ich działalności powstały atrakcje turystyczne, z których można korzystać do dziś, a wiele rodów szczawnickich zyskało swoje godła dzięki Józefowi Szalayowi.

Jedno z najbardziej znanych i prawdopodobnie najstarsze uzdrowisko w Polsce – Lądek Zdrój oprócz leczniczych wód oraz mikroklimatu, zachwyca architekturą i historią. Według kart historii w 1241 r. Mongołowie powracający z bitwy pod Legnicą zniszczyli urządzenia kąpielowe, a w 1498 r. udokumentowano powstanie pierwszego zakładu przyrodoleczniczego „Jerzy”, który działa do dziś. Tradycja lecznicza tego małego miasteczka jest nadal utrzymywana przez prywatne i publiczne sanatoria, uzdrowiska i centra Spa, które swoją ofertę bazują na wodach o cechach leczniczych.

Jeszcze do niedawna mieszkańcom Polski, Łódź kojarzyła się jedynie jako dawny ośrodek przemysłu, lub polską stolicą życia nocnego skoncentrowanego na ul. Piotrkowskiej. Dziś twarzą miasta są pofabryczne przestrzenie przekształcane na miejsca handlu, rozrywki lub pracy. Najsłynniejszym miejscem jest wbudowana już w świadomość łodzian Manufaktura – największe centrum handlowe w Polsce, które dzięki unikalnej, odnowionej architekturze dawnej fabryki Izraela Poznańskiego, jest miejscem okolicznościowych imprez, codziennych zakupów lub weekendowych rozrywek.

Mimo tego, iż Olszyn jest jednym z najmniejszych miast-stolic województw, to jego historia sięga XIV w., a największy rozwój przypisuje się czasom, gdy miasto i historyczny region Warmii były pod panowaniem niemieckim. Z tych czasów na terenie miasta odnaleźć można wiele zabytków wybudowanych w stylu gotyckim.