Nowy Targ, stolica, a zarazem największe i najstarsze miasto regionu. Prawa miejskie otrzymało z rąk króla Kazimierza Wielkiego w roku 1346, ale wiadomo, że wcześniej fun kcjonowała tutaj osada Stare Cło związana z kolonizacyjną działalnością Cystersów, mających swój klasztor w pobliskim Ludźmierzu. Obecnie trudno wskazać dokładną lokalizację osady, ale musiała odgrywać znaczącą rolę o czym świadczy chociaż jej nazwa. Położone na rubieżach Korony Polskiej miasteczko, otoczone górami, przez wiele stuleci nie zmieniało swojego charakteru i malowniczego kolorytu. Wytyczony przy okazji lokacji miasta rynek otoczony był aż do XIX wieku niskimi, drewnianymi chałupami z charakterystycznymi bramami prowadzącymi do sieni i dalej na podwórko. Tak uboga zabudowa wynikała zapewne z faktu, iż niestety w Nowym Targu nie osiadł żaden z możnych rodów, który zapewnił by liczne i znaczące dla rozwoju miasta fundacje. Nowy Targ, położony na starym szlaku handlowym prowadzącym z Węgier do Krakowa od zawsze był związany z handlem. Tak pozostało po dzień dzisiejszy, tworząc największy i najszybciej rozwijający się ośrodek handlowy całego regionu. Nie słabnącą popularnością cieszą się nowotarskie jarmarki, sięgające swoimi początkami lokacji miasta, a więc czternastego stulecia. Już wówczas mogły się odbywać w dniu św. Katarzyny - patronki Nowego Targu. Na mocy królewskich przywilejów wydanych przez Kazimierza Jagiellończyka kolejny jarmark mógł się odbywać w dniu św. Jakuba oraz dodatkowo w każdy czwartek. Centralnym placem miasta był wytyczony jeszcze za czasów Kazimierza Wielkiego rynek, na którym w dni targowe odbywały się jarmarki. Co ciekawe, na XIX – wiecznych kartach pocztowych temat targów jest niezwykle popularny i często pojawiał się w licznych wydawnictwach. Atmosfera jarmarków była i jest po dzień dzisiejszy niepowtarzalna i jedyna w swoim rodzaju. Na plac targowy, który rozrósł się na okoliczne ulice przyjeżdżają kupujący z całego Podhala i sąsiedniej Słowacji. Bez wątpienia dla wielu handlujących jak i kupujących czwartkowy bądź sobotni targ podobnie jak przed wiekami jest ważnym wydarzeniem. Ruch turystyczny zawitał do Nowego Targu w XIX wieku, dzięki prekursorom polskiej turystyki oraz tak znanej i zasłużonej dla polskiego ruchu turystycznego organizacji jak Towarzystwo Tatrzańskie mające swój oddział w Nowym Targu. To niezwykłą przyrodą Gorców zachwycali się Seweryn Goszczyński, Wincenty Pol - twórca pierwszej w Polsce katedry geografii czy gen. Mariusz Zaruski założyciel górskiego pogotowia ratunkowego. W okresie międzywojennym w dzielnicy miasta Kowaniec, wcinającej się w zbocza Gorców, nasilił się ruch budowlany. To wówczas powstały stylowe wille, które licznie gościły letników z całego kraju. W pamiętnikach Towarzystwa Tatrzańskiego wydanych w 1912 roku, dzielnica Kowaniec jest wymieniana jako wygodne letnisko, posiadające własne źródła siarczane. Szkoda, że ten fakt jest już zapomniany nawet przez samych nowotarżan, choć na ulicy Kokoszków do dziś znajduje się źródło naturalnej siarczanki. Kowaniec zapisał się już zapomnianą niestety, ale jakże chlubną kartą historii. W budynku szkoły powszechnej znalazły schronienie polskie i żydowskie sieroty ewakuowane z powstańczej Warszawy. Nowy Targ to także prawdziwy lider regionu w zakresie szkolnictwa wyższego. Na terenie miasta od przeszło 10 lat działa i prężnie się rozwija Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, której mury opuściło już kilka tysięcy absolwentów. Studenci mają możliwość zdobywania wiedzy w kilku instytutach, między innymi w Instytucie Turystyki i Rekreacji zapewniającej dobrze wyszkolone kadry dla potrzeb ruchu turystycznego całego Podhala. Uczelnia pomimo młodego wieku jest organizatorem licznych konferencji naukowych jak również prowadzi samodzielne badania naukowe.
04.10.2013
